Présages et prémonitions à Rome : "Poule et laurier", Suétone


Poule et laurier (texte 2)

Liuiae, olim post Augusti statim nuptias Veientanum suum reuisendi, praeteruolans aquila gallinam albam ramulum lauri rostro tenentem, ita ut rapuerat, demisit in gremium; cumque nutriri alitem, pangi ramulum placuisset, tanta pullorum suboles prouenit, ut hodieque ea uilla ad Gallinas uocetur, tale uero lauretum, ut triumphaturi Caesares inde laureas decerperent; fuitque mox triumphantibus, illas confestim eodem loco pangere; et obseruatum est, sub cuiusque obitum arborem ab ipso institutam elanguisse. Ergo nouissimo Neronis anno et silua omnis exaruit radicitus, et quidquid ibi gallinarum erat interiit.
Suétone, Vie des douze Césars, Galba, I, 2 et 3



Vocabulaire :

NOMS PROPRES
Caesar, aris, m. : César, empereur
Liuia, ae, f. : Livie
Nero, onis, m. : Néron
Veientanum, i, n: propriété de Véies (en Etrurie)

A albus, a, um : blanc
ales, itis, f. : l'oiseau, le présage
annus, i, m. : année
aquila, ae, f. : aigle
arbor, oris, f. : l'arbre
C confestim, adv. : à l'instant même, tout de suite, sur l'heure
decerpo, is, ere, cerpsi, cerptum: cueillir
demitto, is, ere, misi, missum : faire tomber, laisser tomber
E elangesco, is, ere, elangui: s'affaiblir, s'étioler
ergo, inv. : donc
exaresco, is, ere, ui, - : se dessécher entièrement
G gallina, ae, f. : la poule
gremium, ii, n. : sein maternel
H hodie, adv. : aujourd'hui
I ibi, adv. : là
inde, adv. : de là
instituo, is, ere, tui, tutum : établir, installer
intereo, is, ire, interii, itum: mourir
ita... ut, ainsi que
L laurea, ae, f., ou laurus, i, f.: laurier
locus, i, m: lieu, endroit
M mox, adv. : bientôt

N nouissimus, a, um : dernier
nuptiae, arum (tjrs au pluriel) : les noces, le mariage
nutrio, is, ire, iui ou ii, itum : nourrir
O
obitus, us, m. : la mort
obseruo, as, are : observer
olim, adv. : autrefois
pango, is, ere, pepigi, pactum : planter
P placeo, es, ere, cui, citum : 1.plaire, être agréable 2. paraître bon, agréer
post, prép. : + Acc. : après
praeteruolo, as, are: passer à tire d'aile, survoler rapidement
prouenio, is, ire, ueni, uentum : naître, éclore
pullus, i, m. : le petit d'un animal
Q quidquid est + Gén: tout de qu'il y a de.....quisque, quaeque, quidque : chaque, chacun, chaque chose
R radicitus, adv: jusqu'à la racine
ramulus, i, m: petite branche, tige
rapio, is, ere, rapui, raptum : 1. emporter 2. ravir, voler
reuiso, is, ere, uisi, uisum : revenir pour voir, revisiter, revenir voir
rostrum, i, . : le bec (au pluriel : les rostres)
S silua, ae, f. : forêt, bosquet
statim, adv. : aussitôt
sub, prép. : + Acc. : à l'approche de
suboles, is, f. : la descendance
T talis, e .... ut + subj : : tel ... que tantus, a, um... ut : si grand que
teneo, es, ere, ui, tentum : tenir
triumpho, as, are : 1. obtenir les honneurs du triomphe 2. triompher, remporter un triomphe
V uero, inv. : vraiment, en vérité
uilla, ae, f. : maison de campagne, domaine
uoco, as, are : appeler

retour